Prof. Dr. Ali Bülent Cengiz, “Kuduz virüsü bedene girmiş olsa bile erken tedbirlerle bu öldürücü hastalığı önleyebiliyoruz. Isırık fark edildiği an yara temizliğinin yapılması, mümkün olan en kısa müddette sıhhat kuruluşuna başvurulması gerekiyor” ikazında bulundu.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Bülent Cengiz, yaptığı açıklamada, Bitlis’te sahipsiz köpeklerin ısırdığı ve kuduz kuşkusuyla Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesine kaldırılan 2 çocuğun sıhhat durumu ve bu hastalığa karşı alınabilecek tedbirler hakkındaki bilgileri paylaştı.
Hastaların ekim ayı içinde hastaneye sevk edildiğini anımsatan Cengiz, “Çocuklarımızdan biri dün taburcu edildi. Kuduz hastalığına ilişkin bir bulgu çıkmadı, temas sonrası aşıyla muhafaza sürecini tamamlamak üzereyiz, bir aşısı kaldı.” bilgisini paylaştı.
10 yaşındaki öbür çocuğun ise ısırıldığının geç fark edildiğini ve hastaneye geldiğinde ısırılma yerinde yanma, karıncalanma, karın ağrısı, su korkusu üzere kuduz hastalığı bulgularının başladığını vurgulayan Cengiz, “Çocuğumuz 21 Ekim’den beri ağır bakım ünitesinde takip ediliyor, teneffüs aygıtına bağlı. Sıvı tedavisiyle destekleniyor, kan basıncındaki yükselme ve düşüşler engellenmeye çalışılıyor. Uyutularak ağrı kesici veriliyor. Beynin etkilendiğine dair değerli bulgular var, durumu çok kritik.” diye konuştu.
Prof. Dr. Cengiz, dünya literatüründe şu ana kadar kuduz olup yaşayan 15-17 ortasında olay bulunduğuna ve bu şahısların bir kısmında aşı olurken kuduz geliştiğine dikkati çekerek, “Bu nedenle kuduz, gelişen şahıslarda yaşamaları için mucizelere ihtiyaç duyulan bir hastalık, ne yazık ki.” tabirini kullandı.
Kuduzun erken müdahale edildiğinde önlenebilir bir hastalık olduğunun altını çizen Cengiz, şöyle konuştu:
*Kuduz hastalığı, ısırılmadan çabucak sonra başlamıyor, kuluçka dediğimiz bir mühlet var. Virüs evvel ısırılma yerindeki kas dokusunun içinden hudut uçlarına giriyor ve oradan günde 1-2 santim kadar ilerleyerek beyne, omuriliğe ulaşıyor.
*Beyine ulaşmasıyla birlikte tekrar bedendeki tüm sonlara iletiliyor ve dokuları, organları etkiliyor, felç durumu gelişebiliyor.
*Bu nedenle hastalık hudutlar içinde yayılmadan, virüs orada çoğalmaya başlamadan sürecini durdurabilirsek hastalığı önleyebiliyoruz.
Prof. Dr. Cengiz, köpekler tarafından ısırılma, nadiren kedi tarafından tırmalanma yahut kuduz bir hayvanın salyasının bir insanın göz, ağız bölgesine, derisinde yara yahut çizik olan bir bölgesine temas etmesi üzere risklerde, ailelerin izlemeleri gereken adımları şu sözlerle anlattı:
*Böyle bir durumda yara yerinin çok güzel temizlenmesi lazım. Bilhassa basınçlı, tazyikli su ve sabunla yara bölgesinin temizlenmesi gerekiyor.
*Ardından meskende bulunan alkol içeren antiseptikle o bölge tekrar temizlenmeli ve en yakın sıhhat kuruluşuna başvurulmalı.
*Tüm bunlar ne kadar erken yapılırsa o kadar uygun. Hastalık bedene girdikten genelde 1-3 ay sonra gelişiyor lakin birkaç gün içinde semptom gösterenler olabildiği üzere 19 yıl sonra gelişen hastalığı da görebiliyoruz.
*Bu nedenle kuduz riskinin önlenmesi için ısırık fark edildiği an yara temizliğinin yapılması ve mümkün olan en kısa müddette sıhhat kuruluşuna başvurulması gerekiyor.
Kuduz riski bulunup sıhhat kuruluşlarına başvuran şahıslara, virüsün hudutlara ulaşmasını engellemek için süratle aşı uygulamasının yapıldığını anlatan Cengiz, birebir vakitte ısıran hayvanın izlenmesinin de kıymet taşıdığını lisana getirdi.
Prof. Dr. Cengiz, kuduzun tedavisinde aşının yanı sıra doku kayıpları, deri yaralanmalarında “immunoglobulin” denilen hazır antikorların da hastaya verildiğini belirterek, “Aileler, çocuklarının bedenindeki diş izlerine, ısırıklara ve sıyrıklara karşı dikkatli olmalı. Zira bazen çocuklar yaşadığı durumu anlatamayabiliyor. Aile bir kuşku yaşıyorsa bile sıhhat kurumuna başvurmalı.” diye konuştu.
Türkiye ve dünyadaki kuduz görülme sıklıklarına ait de bilgileri paylaşan Cengiz, şunları kaydetti:
*Ülkemizde yılda yaklaşık 250 bin kuduz riskli temas oluyor. Sıhhat Bakanlığımız bu aşıları ve serumları fiyatsız olarak uyguluyor, hastaların takipleri yapılıyor. Dünyada yılda yaklaşık 36 bin kişi kuduz nedeniyle kaybediliyor, bunlar Asya ve Afrika ülkelerinde.
*Sağlık Bakanlığı datalarına nazaran, ülkemizde de yılda 1 yahut 2 kuduz olayı görülüyor. Kuduz virüsü bedene girmiş olsa bile erken uygulanacak tedbirlerle, aşı ve serumla bu öldürücü hastalığı önleyebiliyoruz. Bu açıdan dikkatli olunması ehemmiyet taşıyor.
Cengiz, kuduzla çabanın hayvanlara makus davranılması manasına gelmemesi gerektiğini de vurgulayarak, “Hayvanlara makûs davranılması, eziyet, azap yapılmasına mutlaka karşıyız. Biz insan sıhhati üzerinden korunma prosedürlerini anlatıyoruz, hayvanlara olumsuz hareketlerin ise karşısındayız.” sözlerini kullandı. (AA)